Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Homo sapiens zasiedlił lasy deszczowe Sumatry o 20 000 lat wcześniej
10 sierpnia 2017, 17:12Człowiek rozumny (Homo sapiens) mógł pojawić się w Azji Południowo-Wschodniej o 20 000 lat wcześniej niż sądzono. Takie wnioski wynikają z badań zęba znalezionego ponad 120 lat temu w jaskini Lida Ajer na Sumatrze. Ząb ten jest, jak się okazało, najstarszym znanym nam dowodem na obecność Homo sapiens w lasach deszczowych i może też wskazywać, że ludzie przedostali się do Australii wcześniej niż uznaje współczesna nauka.
W zdrowym ciele zdrowy... chuch
18 lutego 2008, 23:55O niezwykłych możliwościach, jakie daje nam światło laserowe, przekonaliśmy się już wiele razy i nie raz się jeszcze przekonamy. Jeden z najnowszych sposobów jego wykorzystania opracował zespół naukowców z amerykańskich ośrodków National Institute of Standards and Technology oraz University of Colorado. Mowa o technice spektroskopowej analizy wydychanych gazów, dzięki której możliwe będzie tanie, szybkie i całkowicie nieinwazyjne wykrywanie różnorodnych chorób, m.in. astmy i nowotworów.
Kuny giną przez hodowle marihuany
16 lipca 2012, 11:32Nielegalne uprawy konopi indyjskich zagrażają kunie wodnej (Martes pennanti), drapieżnemu ssakowi występującemu wyłącznie w Ameryce Północnej. By pozbyć się niechcianych gości, niektórzy hodowcy stosują rodentycydy, co jak można się domyślać, nie odbija się korzystnie na lokalnej faunie.
Rhisotope Project – promieniotwórczy pomysł na ocalenie nosorożców
4 sierpnia 2025, 09:32Nosorożce, które w przeszłości żyły na olbrzymich połaciach Afryki i Azji, obecnie zamieszkują małe enklawy i grozi im wyginięcie. Winny jest człowiek, który zabiera im miejsce do życia i zabija je, by pozyskać rogi na potrzeby tzw. „tradycyjnej medycyny”. Wedle jej wyznawców, rogi leczą wszystko, od kaca i chorób serca po raka. W rzeczywistości zbudowane są z keratyny, więc ich skuteczność w medycynie jest równa obgryzaniu paznokci. Są jednak przekleństwem nosorożców. I to właśnie rogi wzięli na cel naukowcy z Projektu Rhisotope.
Specjalistki z Finlandii i Brazylii zbadały funkcje Geoglifów z Acre
31 sierpnia 2017, 13:03Fińsko-brazylijski duet zbadał geometryczne twory ziemne z południowo-zachodniej Amazonii. Nazywa się Geoglifami z Acre, ponieważ większość znajduje się właśnie w brazylijskim stanie Acre. Wg autorek publikacji z American Anthropologist, spełniały one ważną funkcję rytualną.
Leczenie nadciśnienia bez... leków
17 marca 2008, 08:57Badacze z Uniwersytetu Kentucky odkryli nową metodę korygowania podwyższonego ciśnienia krwi. Jest bezpieczna i skuteczna, nie wywołuje skutków ubocznych, a do tego... nie wymaga interwencji lekarza. Chodzi o medytację transcendentalną (MT). Najnowsze badania dowodzą, że technika ta może okazać się bardzo efektywna we wspomaganiu terapii stanów podwyższonego ciśnienia u ludzi.
Lewitująca żarówka przyszłością technologii oświetleniowej?
7 sierpnia 2012, 06:12Chris Rieger,19-letni student University of Queensland, opracował lewitującą żarówkę. W systemie LevLight wykorzystano dwie technologie: bezprzewodowego przesyłu energii elektrycznej i lewitacji magnetycznej.
Pustynna sztuka naskalna w roli drogowskazów i słupków granicznych w prehistorycznej Arabii
3 października 2025, 09:05Podczas maksimum ostatniego zlodowacenia lądolód pokrywał znaczne obszary północy Ameryki Północnej, północnej Europy i Azji. Miał wówczas miejsce znaczący spadek poziomu oceanów i rozszerzenie się zasięgu pustyń. Na Półwyspie Arabskim panowała wówczas ekstremalna susza. Gdy lądolód zaczął ustępować, klimat się zmieniał, a na pustyniach zaczęła okresowo pojawiać się woda i zaczęli na nie wracać ludzie. Międzynarodowy zespół archeologów, pracujący w ramach Green Arabia Project, postanowił przyjrzeć się życiu pionierskich społeczności zasiedlających pustynię.
W indonezyjskim trójkącie koralowym odkryto 6 nowych gatunków gąbek
20 września 2017, 05:01Indonezyjskie rafy koralowe, zlokalizowane w obrębie tzw. koralowego trójkąta, należą do najbogatszych na świecie. Wiedza nt. różnorodności gąbek i kilku innych morskich taksonów w tym rejonie jest jednak mocno niekompletna. Z tego powodu często są one pomijane w monitoringu czy programach ochronnych.
